w formie
  • formy na -łszy, -wszy w dialektach
    11.07.2008
    11.07.2008
    Dzień dobry,
    które zdanie jest poprawne: „Ogoliwszy się na łyso” czy „Ogoliłem się na łyso”? Zaznaczam, że mam na myśli zdanie proste, pojedynczą wypowiedź bez żadnego kontekstu. Czy można użyć tego typu imiesłowu zamiast zwykłego orzeczenia w zdaniu prostym?
    Pozdrawiam i dziękuję za odpowiedź.
  • Pochodzenie oboczności wśród męskich form odmiany liczebników dwa, trzy, cztery oraz męskoosobowych form liczebników (w ogólności).

    12.03.2021
    12.03.2021

    W połączeniach liczebnik-rzeczownik, rzeczownik ma niekiedy niestandardową odmianę. Wszystkie liczebniki oprócz „dwa”, „trzy”, „cztery” (oraz 22, 23, 24 itd.) zachowują się w mianowniku i bierniku nieco jak rzeczowniki – poprzedzają rzeczowniki w dopełniaczu. Tymczasem, gdy po liczebniku występuje rzeczownik rodzaju męskoosobowego, charakter rzeczownika przyjmują również liczebniki „dwa”, „trzy”, „cztery” (dwóch mężczyzn; w mianowniku – opcjonalnie dwaj mężczyźni). Skąd taka niekonsekwencja?

  • W końcuś mężczyzną się stał, czyli o formach aglutynacyjnych
    21.09.2018
    21.09.2018
    Dzień dobry,
    jest w użyciu taka dziwna konstrukcja: W końcu mężczyznąś się stał. Zakładam, że jest to „ciężki” regionalizm, natomiast interesuje mnie, jak się ta konstrukcja nazywa? Zakładam też, że nie jest specjalnie popularna – ale może się mylę?

    Dziękuję za odpowiedź.
  • Forma dopełnienia w zdaniach twierdzących i przeczących

    25.02.2024
    25.02.2024

    Która forma jest poprawna: „Nie mogłam zwiedzić Rzymu” czy „Nie mogłam zwiedzić Rzym”?

  • Forma gramatyczna w odniesieniu do osób transpłciowych

    30.01.2021
    30.01.2021

    Czy osoby transpłciowe, które nie identyfikują się ani z rodzajem męskim, ani żeńskim, można określać mianem to? Po angielsku stosuje się do nich zaimek they, ale po polsku liczba mnoga jest chyba zbyt myląca. Tłumaczę książkę o osobie transpłciowej i zastanawiam się, czy zdania Harley wyszło przed dom bardzo zgrzytają. Wiem, że to nowa rzeczywistość, więc trudno o naturalny język, ale będę wdzięczna za radę.

  • Pisownia form adresatywnych w cytatach
    16.05.2018
    16.05.2018
    Redaguję książkę, w której są cytowane listy. A w nich – formy adresatywne Ciebie, Tobie, Ty itd. Wszystkie wielkie litery zmieniłam w tych cytatach na małe, co niektórych razi.
    Nie mogę znaleźć zasady, wg której powinnam postąpić. Wydaje mi się, że korespondencja cytowana ma już inne funkcje, a przede wszystkim jej adresatem nie jest już osoba, do której zwracał się nadawca, więc użycie wielkiej litery nie ma sensu.
    Ale może się mylę?
    Bardzo dziękuję za wszystkie cenne porady. Korzystam z nich bezustannie.
    Katarzyna
  • pisownia tytułów w formach adresatywnych
    5.01.2014
    5.01.2014
    Czy tytuły zawodowe, służbowe itp. towarzyszące rzeczownikowi Pan(i) lub analogicznemu określeniu należy zapisywać (w zwrotach adresatywnych) wielką czy małą literą, np.: Pan Magister/magister Zdzisław Zioło, Pani Sierżant/sierżant Anna Malec, Ksiądz kanonik/Kanonik Jan Kowal?
  • Pisownia form honoryfikatywnych w beletrystyce
    8.03.2018
    8.03.2018
    Szanowni Państwo,
    jak pisać zwroty: monsieur, madame, herr, frau – czy uwzględniać reguły ortografii języka zapożyczanego, czy wszystkie pisać małą ze względu na tożsame znaczenie i użycie w polskim tekście? Wolałabym opcję 2., ale w Korpusie znajduję tylko Herr. Wg mnie efekt mieszania byłby zły:
    – Dzień dobry, Herr Reiner.
    – Dzień dobry, monsieur Paul. Jak zdrowie madame Edith?
    – Dziękuję, dobrze. Mam nadzieję, że u Frau Helga także wszystko w porządku.

    Czy zapisywać kursywą te słowa?
  • Szyk elementów w złożonych formach czasownikowych i w konstrukcjach z czasownikiem
    12.12.2019
    12.12.2019
    Szanowni Państwo,

    Czy poprawne pod względem szyku są następujące sformułowania: charakteryzować się będzie (nie: będzie się charakteryzować), zlikwidowane zostały (nie: zostały zlikwidowane), nadmienić należy (nie: należy nadmienić), zbudowany jest (nie: jest zbudowany i czy jest jakaś konkretna zasada, która tego dotyczy?

    Z poważaniem
    Joanna B.
  • w Singen czy w Singenie?
    6.04.2010
    6.04.2010
    Czy możemy odmieniać nazwy zagranicznych miast, które nie zostały przetłumaczone na język polski? Na przykład Singen: „Byłem w Singenie” czy „Byłem w Singen”. Która forma jest poprawna?
    Bardzo dziękuję.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego